Rodzaje Yerba Mate

Jeden kontynent, trzech różnych producentów i eksporterów yerba mate na świecie. Poznaj ich bliżej i odkrywaj bogactwo yerba mate. Zapraszamy w podróż po amerykopołudniowej yerbatrasie.

Oferta yerba mate, którą znajdziesz w naszym sklepie jest bardzo szeroka (chociaż zapewniamy, że to jeszcze nie koniec! Stale zwiększamy nasz asortyment:)). Zastanawiasz się czym różnią się od siebie oferowane yerba mate i nie wiesz, którą wybrać? Aby ułatwić Ci wybór najlepszej yerby dla Ciebie – przygotowaliśmy poniższe zestawienie rodzajów yerba mate. Zapoznaj się z ramowym podziałem yerb, a potem próbuj różnych wariantów, by odnaleźć te, które odpowiadają Ci najbardziej.

W artykule znajdziesz prezentację następujących rodzajów yerba mate:

• rodzaje yerba mate dzielone według kraju pochodzenia i/lub przeznaczenia: argentyńskie, brazylijskie, paragwajskie, urugwajskie;
• rodzaje yerba mate dzielone według typu suszu: despalada, elaborada, suave, sin humo, sin polvo, barbacua, tostada, seleccion especial energia, saborizada, endulzada, compuesta con hierbas;
• organiczne;
• nietypowe: bezkofeinowe, cocido.

Rodzaje yerba mate według kraju pochodzenia/przeznaczenia

Poniższe zestawienie to jeden z podstawowych kryteriów podziału rodzajów yerba mate. Argentyńskie, brazylijskie, paragwajskie i urugwajskie yerba mate to nadrzędne rodzaje mate, które występują w typowych dla danego rodzaju cechach, ale nie tylko – pozostałe warianty omówione będą w kolejnych punktach.

Argentyński rodzaj yerba mate

Uprawa i produkcja yerba mate skupiona jest wokół prowincji Misiones, położonej w północno-wschodniej części kraju. Obecne w niej czerwone gleby o wysokiej zawartości żelaza, a także subtropikalny klimat bez pory suchej są idealne do uprawy yerba mate. Odnotowano, że w 2019 roku, zebrano 837 256 020 kilogramów zielonych liści, co dało 277 332 014 kilogramów mielonej i pakowanej yerby – potrafisz sobie wyobrazić ile to 0,5kg opakowań yerba mate? Widzieliśmy już u nas kilkunastotonowe dostawy, ale tego nie potrafimy sobie wyobrazić 🙂

Tradycja picia yerby w Argentynie jest głęboko zakorzeniona w mentalności Argentyńczyków.  Popularność spożywania yerba mate w Argentynie jest tak wysoka, że aż w 90% argentyńskich domów parzy się yerba mate (według INYM, Voices & Research 2017). Dla Argentyńczyków, spożywanie yerba mate to narodowa tradycja, ale także codzienny zwyczaj. Ich spotkaniom towarzyskim i rodzinnym towarzyszy wspólne picie yerby. Zaparzanie yerba mate w jednym matero, z którego każdy z biesiadników pije po kolei yerbę; widok grupy pijącej razem yerbę w autobusie, w pracy, na ulicy to kwintesencja argentyńskiego stylu picia yerby. Oprócz tego, yerba mate po prostu wyjątkowo im smakuje. To ich napój narodowy, jak w Polsce… herbata 😉 

CIEKAWOSTKA: W Argentynie funkcjonuje Narodowy Instytut Yerba Mate, który dba o rozwój rynku yerba mate poprzez optymalizację produkcji, poprawę jakości produktów, odkrywanie nowych form produkcji, konsumpcji i wykorzystania unikalnych właściwości Yerba Mate. INYM promuje konsumpcję yerba mate  w Argentynie i poza jej granicami. Prowadzi unikatowe badania przyczyniające się do rozwoju sektora yerba mate.   

Zamiłowanie do yerba mate, ale także do argentyńskiej kultury picia yerby powoduje, że to właśnie ten rodzaj yerba mate jest przez nas szczególnie ceniony. Jak możecie zauważyć, nasza firma to spółka polsko-argentyńska, dlatego Argentyna jest naszym zasadniczym eksporterem yerba mate.

Produkcja argentyńskiego rodzaju yerba mate 

Argentyńscy producenci yerba mate mocno stawiają na jakość i nowoczesność. Proces zbierania, wypalania i przechowywania yerby sprawia, że jest ona jeszcze bardziej zdrowsza dla naszego organizmu. Stawia się akcent na produkcję bez dymu – co jak wiemy, szczególnie interesuje sporą część naszych klientów :). W przeciwieństwie do paragwajskiej yerby, argentyńska wypalana jest poprzez tak zwane szybkie suszenie, które trwa od 20 do 30 sekund, dzięki bezpośredniemu działaniu płomienia w obracającym się poziomym cylindrze o temperaturze 600°C. W wyniku tej ekspozycji zatrzymuje się proces fermentacji enzymatycznej i utlenianie surowca. Następnie, aby jeszcze obniżyć wilgotność liści, wysusza się ją w magazynach wysokotemperaturowych, by na końcu procesu produkcji mogła dojrzewać w  specjalnych magazynach z kontrolą światła, tlenu, temperatury i wietrzenia.

Charakterystyka argentyńskiej yerba mate

• smak: posiada klasyczny, łagodny, a zarazem cierpki i goryczkowaty smak. Wyczuwalne są nuty ziołowe, ziemiste, roślinne, drzewne. Występują w wersjach bardziej wytrwanych lub świeższych, rześkich. Nie brakuje wariantów z dodatkami owoców i ziół. 
• susz argentyńskiej yerba mate: średniej wielkości listki i łodyżki, mało pyłu, grubo cięta, bezdymna. 
• sposób przygotowania/przeznaczenie: spożywanie na ciepło – w wersji klasycznej lub jako mate cocido, albo na zimno. W zależności od preferencji, można zalać mlekiem lub dodać cukier, cytrynę, miód. Do jej parzenia wybierz dowolne matero z naszej oferty. Świetnie smakuje z argentyńskimi delikatesami, o których możesz przeczytać na naszym blogu. 

Jeśli szukasz łagodnego rodzaju yerba mate, to argentyńska yerba jest dla Ciebie. Polecamy ją zwłaszcza początkującym odbiorcom.

Brazylijski rodzaj yerba mate

Brazylia jest największym eksporterem yerba mate na świecie. Uprawa i produkcja yerby skoncentrowana jest w południowej części kraju. Brazylijska yerba mate jest szczególnie charakterystyczna – wyróżnia się smakiem i wyglądem. 

Chimmarão

Najbardziej klasycznym i powszechnym rodzajem brazylijskiej yerba mate jest chimarrão, zwane inaczej erva mate (z języka portugalskiego erva znaczy zioło). Dlatego, według rodzimego nazewnictwa, brazylijską yerba nazywać trzeba  erva mate chimarrão.  

Chimarrão wymaga użycia specjalnej bombilli., tzw. bomby, lub tradycyjnej bombilli wraz ze specjalnym filtrem. Poleca się użycie brazylijskiego matero Cuia. Chimarrão zawsze przyrządza się na ciepło. Co ciekawe, erva mate, ze względu na swoją strukturę, można zalewać nawet kilkadziesiąt razy (!), ponieważ tak długo trwa proces uwalniania się smaku i właściwości drobno zmielonej mate – nie wierzysz?  Sprawdź to sam!

Charakterystyka brazylijskiego chimarrão

• wygląd: najczęściej soczyście zielona. Świeży zielony kolor, przypominający świeżo skoszoną trawę, utrzymuje się na mate dzięki pominięciu ostatniego etapu produkcji mate – leżakowania. 
• smak: cierpki, ale też trawiasty, świeży
• susz: bardzo drobno mielona, mocno pylasta mate. Suszy się ją gorącym powietrzem, po czym liście mielone są na drobny pył. W efekcie, Chimarrão  składa się z pyłu i małych kawałków łodygi liści ostrokrzewu. W naszej ofercie znajdziecie klasyczne chimarao jak również z dodatkami – ziołami, owocami.

Mate Green

Jest to specjalny gatunek przeznaczony na eksport do krajów europejskich. Mate uprawiana i produkowana w Brazylii wysyłana jest do krajów europejskich, gdzie na miejscu mieszana jest z różnymi dodatkami. 

Charakterystyka brazylijskiego (europejskiego) mate green

• smak: Jej smak, z zasady, ma różnić się od yerb argentyńskich, a tym bardziej paragwajskich. Ma być łagodniejsza, lżejsza, orzeźwiająca, ziołowa i taka właśnie jest. Popularne są jej odmiany smakowe – z dodatkiem aromatów, kwiatów lub ziół. 
• susz:  grubo cięta, bezpyłowa, bezdymna – suszona ciepłym powietrzem, z małą ilością łodyżek.
• sposób przygotowania/przeznaczenie: na ciepło i na zimno.

Brazylijska mate posiada specjalne wersje przeznaczone do terere. To już nie pylasta, a grubo cięta yerba – może być z dodatkami lub aromatami.

Paragwajski rodzaj yerba mate 

Paragwaj to najmniejszy, w porównaniu z Argentyną i Brazylią, producent yerba mate. Równocześnie mocno tradycyjny i określony. Paragwajczycy, przy produkcji yerba mate pozostają przy klasycznej formie suszenia mate – wykorzystują dym.

Charakterystyka paragwajskiej yerba mate

• smak: szczególnie dymna, gorzka, wyrazista.
• susz:  posiada średnio cięte listki i łodyżki, jest pylasta.
• sposób przygotowania/przeznaczenie: zasadniczo, przeznaczona jest do spożywania na zimno – w formie terere. Tak też najczęściej spożywają ją Paragwajczycy – mając zawsze pod ręką specyficzny, często skórzany, termos. Nie oznacza to, że nie można spożywać jej na ciepło. Można, ale należy liczyć się z tym, że smakowana na ciepło będzie jeszcze bardziej gorzka, intensywna i mocna. 

Urugwajski rodzaj yerba mate

Urugwajska yerba mate to tak naprawdę brazylijska mate produkowana specjalnie i wyłącznie na rynek urugwajski. Nie wynika to wcale z małego zainteresowania yerbą w Urugwaju. Wręcz przeciwnie – spożywanie yerby jest bardzo popularne wśród Urugwajczyków. Chociaż ostrokrzew paragwajski naturalnie rośnie w Urugwaju to ze względu na słabe zaplecze ekonomiczne i gospodarcze, uniemożliwiające produkcję dobrej jakościowo yerby, to właśnie w Brazylii uprawiana jest yerba przeznaczona na eksport do Urugwaju. 

Charakterystyka urugwajskiej yerba mate

• smak: najbardziej przypomina chimarrão. Charakteryzuje się trawiastymi, świeżymi nutami.
• susz: drobno cięty, zawierający kawałki łodyżek i pylasty.
• sposób przygotowania/przeznaczenie: na ciepło.

Nie jesteś pewien, który rodzaj yerba mate wybrać?

Przyjrzyj się poniższemu zestawieniu i wybierz rodzaje yerba mate dla Ciebie.

UWAGA:Od każdej reguły są wyjątki. Nie inaczej jest w przypadku yerba mate. Niektóre yerby argentyńskie są szczególnie mocne lub dymione, niektóre paragwajskie lżejsze lub z obniżoną zawartością łodyżek. Szczegółowe opisy yerb proponowanych przez nas yerb znajdziecie na stronie sklepu. Znajdziecie w nich informacje co do mocy, smaku i ogólnej charakterystyki danej yerba mate. 

Zaprezentowane krajowe yerby mogą dodatkowo występować w poniższych wariantach.

Rodzaje yerba mate ze względu na typ suszu

Poniższe określenia yerba mate odnoszą się do sposobu produkcji yerba mate, jej obróbki oraz struktury lub typu suszu. Można je odnaleźć na opakowaniach lub etykietach gotowych produktów yerba mate – argentyńskich, brazylijskich, paragwajskich, urugwajskich. Jeśli jeszcze ich nie znasz, to szybko nadrób zaległości.

• elaborada con palo: tradycyjna, najbardziej klasyczna forma yerby – cięte liście z łodyżkami. Standardowa proporcja obydwu składników suszu to 65% liści i 35% łodyżek.
• despalada/ sin palo: yerba zawierająca obniżoną ilość patyczków. Zabieg ten dodaje yerbie mocy.  W tym wypadku, liście stanowią 90% suszu, a łodyżki tylko 10%.
• suave: susz takiej yerby zawiera zwiększoną ilość łodyżek. Cel? Zmniejszenie mocy yerba mate. Suave mate ma delikatniejszy smak i słabsze działanie pobudzające. 
• sin humo: susz bezdymny, suszony ciepłym powietrzem.
• sin polvo: yerba mate bez pyłu.
• barbacua: yerba, co do której możesz mieć pewność, że susz poddany został suszeniu dymem i ogniem – jest więc wyjątkowo dymna. 
• tostada: listki tego rodzaju yerba mate poddano paleniu – są brązowawe, a ich smak kojarzony z kawą zbożową.
• seleccion especial: wysokiej jakości susz składający się ze starannie wyselekcjonowanych liści, zebranych w najbardziej odpowiedniej porze itp. 
• energia:  mate ze zbioru letniego, który charakteryzuje się większą ilością kofeiny w liściach.
• saborizada: yerba mate smakowa – aromatyzowana owocami.
• endulzada: yerba mate słodzona.
• compuesta/ con hierbas: yerba mate z suszonymi ziołami lub innymi roślinami

Organiczny rodzaj yerba mate

Coraz większą popularnością cieszy się organiczny rodzaj yerba mate. Yerby te charakteryzują się zachowaniem ściśle określonych przez rolnictwo ekologiczne norm, dotyczących produkcji i przetwarzania mate. Organiczne yerba mate są uprawiane i wytwarzane z użyciem nawozów organicznych, mineralnych, to znaczy bez stosowania pestycydów, herbicydów. Ekologiczne przetwarzanie yerba mate dąży do  zachowania pierwotnej jakości ekologicznych płodów rolnych. Nie dopuszcza się do stosowania syntetycznych dodatków i substancji wspomagających, takich jak barwniki, emulgatory, stabilizatory, konserwanty, przeciwutleniacze, substancje powlekające i in. mikroorganizmy zmienione w drodze inżynierii genetycznej (GMO). 

Chcemy podkreślić, że nasz sklep posiada certyfikat ekologiczny uprawniający nas do importu i dystrybucji produktów organicznych. 

Nietypowe rodzaje yerba mate

Bezkofeinowa: produkowana ze specjalnej odmiany ostrokrzewu paragwajskiego posiadającego niską zawartość kofeiny. Mowa tu o odmianie ilex dumosa zawierającego 0,01% kofeiny występującej w tradycyjnej mate. Równocześnie, zawiera tyle samo właściwości co zwykła mate.

Cocido: liście yerba w torebkach, takich w jakich kupujemy herbatę. Cocido yerba ma łagodny smak ze względu na proporcję suszu do wody.

Mamy nadzieję, że znalazłeś tu informacje, których szukałeś. Jeśli nie, zapraszamy do kontaktu.

Źródła:

https://inym.org.ar/descargar/publicaciones/estadisticas/2019.html (Diciembre), dostęp: 10.11.2020r.

https://circleofdrink.com/chimarrao-brazilian-yerba-mate, dostęp: 10.11.2020r.

https://inym.org.ar/noticias/78269-por-que-los-argentinos-tomamos-mate.html, dostęp: 10.11.2020r.

https://www.pipore.com.ar/en/#productos, dostęp: 10.11.2020r.

https://yerbamateargentina.org.ar/yerba-mate/donde-se-produce/, dostęp: 10.11.2020r.

Przybylok R., Yerba mate w tydzień, Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 2019.